Interview met Rop Verheijen - audiodescriptie inspreken, hoe is dat?

We kennen Rop Verheijen (47) van het theater en van televisieprogramma’s zoals De Luizenmoeder, Familie Kruys, MolTalk en Wie is de Mol?, Het Klokhuis en Welkom in de Middeleeuwen. Earcatch-gebruikers kunnen ook zijn stem herkennen! Rop spreekt namelijk audiodescriptie in voor mensen met een visuele beperking. Stichting Audiovisuele Toegankelijkheid sprak hem hierover.

Van welke producties met audiodescriptie kunnen we je herkennen?
‘Ik heb het Songfestival live gedaan, wat een enorm avontuur was. En verder Boer zoekt Vrouw, Je Zal Het Maar Hebben en een aantal films.’

Hoe kwam je bij het inspreken van audiodescriptie terecht?
‘Elise Schaap, met wie ik speelde, zei tegen me: Dat is wel iets voor jou. Daarop heb ik contact opgenomen met Mereijn van der Heijden van Soundfocus’ (de studio waar audiodescriptie wordt ingesproken, red.). ‘Ik mocht langskomen en dat beviel.’ Dit is inmiddels al vijf jaar geleden. Elise Schaap heeft destijds bijvoorbeeld audiodescriptie voor de serie Alleen op de wereld ingesproken. ‘Grappig hoe dit zich zo verspreidt, want Lies Visschedijk en Ilse Warringa zijn bijvoorbeeld weer via mij hier terechtgekomen.’ Rop lacht: ‘Een léuke vorm van verspreiden, in deze tijd.’

Hoe vind je het inspreken?
‘Heel erg leuk. Het heeft met je vak te maken en je stelt je voor dat je bij iemand in z’n oor zit: Je probeert op een rustige, ontspannen manier in te spreken. Erg mooi werk.’

Op de vraag of het ook moeilijk is, reageert hij ontspannen: ‘Niet echt. Het kan wel eens gebeuren dat je in een soort kramp schiet. Dat is een psychologisch dingetje, want als je denkt ‘Nu moet ik het goed doen’, dan zit je vaak fout. Als je gewoon in een flow zit, dan gaat het meestal wel lekker.’

Is het een voordeel dat je zelf ook acteur bent?
Stellig: ‘Ja. Op een toneelschool leer je bijvoorbeeld hoe je een zin moet indelen en hoe je naar een punt praat. Bovendien moet je bij een programma ook een beetje meebewegen in wat je ziet, als iets grappig is, of gevoelig of luchtig. Het is fijn als je dat in je stem kan meenemen.'

Volg je het script altijd 100%?
‘Ja, daar heeft iemand heel hard aan gewerkt, dus daar ga ik niks aan veranderen. Alleen als Mereijn voorstelt om iets aan te passen, dan hebben we het daar soms samen even over.’

Je hebt net ingesproken voor Boer zoekt Vrouw. Hoe was dat?
‘Heerlijk. Het is een hele ontspannen serie, dus je zit lekker naar die landschappen te kijken. Het is prettig om te zien en leuk om het weer in te spreken.’ Weer, want Rop heeft in 2017 ook een seizoen ingesproken. Waren er grote verschillen?

‘Is dat al zo lang geleden? Nee, geen grote verschillen; dat is ook het fijne aan Boer zoekt Vrouw. Het is een omlijnd concept en het gaat om het boerenleven en de natuur en mensen die op zoek zijn naar liefde. Dat ijzersterke concept blijft hetzelfde, dus het is fijn dat je er meteen weer in zit.’

Zijn er programma’s waarvoor je extra leuk vindt om audiodescriptie in te spreken?
‘Dit is extra leuk omdat veel vrienden en bekenden het volgen, dus je kunt het er uitgebreid over hebben. Boer zoekt vrouw en Wie is de Mol? zijn programma’s die erg leven in de samenleving, dus dat geeft iets extra’s.’ Hij denkt even na. ‘Soms is het ook heel leuk om een film in te spreken, want dan kan je tegen vrienden die erin spelen er vast iets over zeggen. Het geeft vaak een mooie preview.’

Heb je een wish list van producties waarvoor je AD zou willen inspreken?
‘Ik zou wel eens een culinair programma of een reisprogramma willen doen, omdat dat heel visueel is. Marlijn doet Wie is de Mol? dus dat programma kan ik natuurlijk niet noemen, maar dat lijkt me wel heerlijk om in te spreken. Door MolTalk heb ik al wel de sensatie dat ik het eerder zie.’

Bekijk je het programma van tevoren of lees je het AD-script als voorbereiding?
‘Nee, ik denk dat het de kwaliteit ten goede komt als ik het programma tijdens het inspreken voor het eerst zie. Als het mij dan overvalt of ontroert, dan hoor je dat ook een beetje terug en dat mag best. De enige voorbereiding is dat ik zorg dat ik hier uitgeslapen kom, zodat ik scherp ben.’

Hoelang duurt het inspreken van de audiodescriptie, bijvoorbeeld bij een tv-programma van zo’n 45 minuten?
‘Normaal gesproken rekenen we zo’n 2 tot 3x de uitzendtijd, maar dat ligt heel erg aan de inhoud. Nu bij Boer zoekt Vrouw waren we niet zo lang bezig.’

Je hebt de audiodescriptie ingesproken bij het Songfestival. Was dit heel anders dan inspreken voor een film of serie?
‘Ja, heel anders.’

Het Songfestival werd met live audiodescriptie uitgezonden op tv bij de NPO en in België bij de VRT. Ook werd deze audiodescriptie in de zaal aangeboden aan bezoekers met een visuele beperking. Het was de eerste keer dat dit zo gebeurde, dus het vergde wat organisatie.

‘Omdat het de eerste keer was, moest alles worden uitgezocht: hoe we het zouden gaan doen, waar we zouden zitten. Ik heb een hele briefing gehad van tevoren. We hebben ons voorbereid op de artiesten en de acts, zodat we wel wisten wat er beschreven moest worden. Dat kon grotendeels van tevoren (door Soundfocus); tijdens de repetities ’s ochtends konden we het timen en ’s avonds ging het dan voor het echie.

Tijdens de live uitzendingen hadden we dubbele concentratie. Ik wist wat er zou komen en hoeveel tijd ik zou hebben bijvoorbeeld in een aankondiging, maar wat er verder zou gebeuren, qua puntentelling bijvoorbeeld, was heel erg spannend. Dus dan zat ik met Mereijn te overleggen of hij schreef even op een briefje wat ik moest zeggen.’ Glimlachend denkt hij terug. ‘Het gaf een soort adrenaline, wat heel leuk was. En we zaten ook gewoon bij het Songfestival! We waren bij dat spektakel, in een vreemde tijd waarin dat niet vanzelfsprekend was. Het was spannend om de wedstrijd te volgen, naast de spanning die we voelden om het zo goed mogelijk te beschrijven. Dat laatste zit ‘m niet in dat je bang bent om je te verspreken, maar meer dat je volledig wilt zijn en geen verkeerde informatie wilt geven. Maar volgens mij ging dat aardig goed.’

Door Ellen Schut